Spetterende afsluiting van het seizoen met Black Pencil, een ensemble met meer dan duizend jaar muziekgeschiedenis als speelveld. De mogelijkheden met de enorme collectie blokfluiten, panfluiten, altviool, accordeon en percussie zijn eindeloos. Met respect en verfijning wordt de mooiste muziek van haar historische plaats getild en komt zo volledig fris voor het voetlicht.
JORGE ISAAC
BLOKFLUIT& ARTISTIEK LEIDER
MATTHIJS KOENE
PANFLUIT
ESRA PEHLIVANLI
ALTVIOOL
MARKO KASSL
ACCORDEON
ENRIC MONFORT
SLAGWERK
LET OP : Nieuwe aanvangstijd is 14:00 uur (was 15:00 uu
“De kleuren die dit ensemble weet voor te toveren, zijn van een buitenaardse kwaliteit.” Theaterkrant
‘Uitzonderlijke combinatie klinkt verrassend goed!’ Luister
‘Verrukkelijk ongewoon’ NRC
‘Spannend contrast met complexe composities’ De Volkskrant
‘Oude muziek nieuw en fris’ Klassieke Zaken
’Opnieuw een virtuoos hedendaags broken consort’ Opus Klassiek
Programma
PROGRAMMA
John Dowland (1563-1626) Come again (1597)
John Dowland (1563-1626) Galliard to Captaine Pipers Pavin (1598)
Thomas Morley (1557/58-1602) Joyne Hands (1598)
Johann Sebastiaan Bach (1685-1750) Die Kunst der Fuge, Contrapunctus I, V, IX
(arr. Roderik de Man)
Antonio Vivaldi (1678-1741) Concerto Grosso in C (RV 558, arr. Roderik de Man)
Allegro molto, Andante molto, Allegro
Johann Sebastián Bach (1685-1750) Die Kunst der Fuge, Contrapunctus XIV
(arr. Roderik de Man)
Georg Philipp Telemann (1681-1787) Ouverture-Suite "Burlesque de Quixotte”,
TWV 55:G10 (1739, arr. Roderik de Man)
Sancho Panza Mocked, Don Quichotte at Rest,
Awakening of Don Quichotte,
Gallop of Rosinante_Sancho's Mule
PAUZE
John Dowland (1563 – 1626) Pavane Lachrimae (1596, arr. Roderik de Man)
John Dowland (1563-1626) Can she excuse my wrongs with virtues cloak (1598)
Johannes Caioni (1629/30 – 1687) werken uit de Caioni Codex (gepubliceerd in 1671)
Come out; Caioni; Three Dances; Forgive me; Scottish
dance; Monteverdi (1567-1643): O bone Jesu (1622)
St.Bernard;
Jacobus Gallus Handl (1550-1591): Vos Amici mei estis
(1590); Courante I; Courante II; The Count; The other Gypsies
Programmatoelichting In het eerste deel viert Black Pencil de muziek van drie Barokgenieën, die op verschillende manieren met elkaar verbonden waren: Bach, Telemann en Vivaldi.
Bachs Kunst der Fuge wordt afgewisseld met de kleurrijke Concerto Grossi van Vivaldi en de uitbundige Ouverture-Suites van Telemann. Er staan korte werken van 16e- en 17e eeuwse Engelse componisten op het programma, o.a. van Dowland en Morley. Hun songs waren heel populair in de 16de en 17de eeuw en werden gespeeld door rondreizende minstrelen, die de vele vorstenhuizen met hun adellijke bewoners bezochten.
Georg Philipp Telemann was een tijdgenoot en vriend van Bach. Hij produceerde een
gigantisch oeuvre met meer dan 3000 werken die in die tijd veel relevanter en bekender
waren dan de composities van Bach. Hun relatie gaat terug tot Telemanns ambtstermijn als Konzertmeister en vervolgens Kapellmeister in Eisenach (Bachs geboorteplaats), terwijl Johann Sebastiaan organist was in Weimar. Naast wederzijds respect, moet er een echte vriendschap zijn ontstaan, aangezien Telemann de peetvader van Carl Philipp Emmanuel was bij zijn doop in 1716 (waardoor hij zijn tweede naam, Philipp, kreeg). Vivaldi en Bach hebben elkaar nooit ontmoet. De invloed van Vivaldi op Johann Sebastian Bach is echter al lang een bron van wetenschappelijke fascinatie. Terwijl de Italiaanse meester het leven leidde van een internationale jetsetter en van de ene lucratieve afspraak naar de andere rende, dwaalde Bach nooit ver van huis af. Door dit zelfopgelegde isolement moest Bach geduldig wachten tot een bepaald(e)) repertoire of muziekstijl, ontstaan in verschillende Europese regio’s, in zijn thuisstad beschikbaar kwam. Toen Bach in 1708 naar Weimar verhuisde, bruiste daar alle muziek van Antonio Vivaldi. Bach ging aan het werk en transcribeerde maar liefst negen concerten van Vivaldi! Telemann was een van de beroemdste musici in Duitsland en Vivaldi was meer dan buitengewoon beroemd. Bovendien is bekend dat Bach, een goede vriend dus van Telemann, een groot bewonderaar was van de muziek van Vivaldi en veel van zijn concerten zelf heeft getranscribeerd. Telemann maakte deel uit van de trend
van mixed Duitse stijl; die voorafging aan de galante stijl waarin Duitse ideeën werden
vermengd met de steeds populairder wordende Franse en Italiaanse stijlen. Zelfs in zijn
vroege jaren als componist is zijn Italiaanse invloed duidelijk. Zijn vroegste concerten
weerspiegelen invloeden van zijn ontmoeting met Vivaldi muziek.
In het tweede deel van dit programma, horen we een selectie van de ‘Caioni Codex’. Black Pencils fascinerend instrumentarium en de arrangementen benutten alle mogelijkheden om de contrasten tussen de stukken te laten horen. Blokfluiten, panfluiten, een uitgebreide collectie percussie, altviool en accordeon jagen de adrenaline door de aderen met opzwepende ritmes! Maar de vijf musici verstaan ook de kunst om pure verstilling te ondergaan. De Codex was lang zoek en werd in de jaren ’80 gevonden in een muur, waar hij in de Tweede Wereldoorlog als bescherming tegen de Russen was ingemetseld. Uit de 346 stukken heeft Black Pencil de allermooiste geselecteerd. De wonderlijke diversiteit van de muziek is volledig overeind gebleven in de manier waarop zij het programma hebben opgebouwd.